|
İnsanlar sağlıklı beslenmek için köy yapımı domates salçası tüketir. Köy yapımı domates salçaları aynı zamanda ev yapımı olarak da geçer. Hatay’dan domates salçası alırsanız Reyhanlı topraklarında olgunlaşmış ve kızarmış domatesler toplanır. Yıkayıp dörde böldükten sonra çuvallara doldurulur. Uygun ortamın oluşturulabilmesi için yatay konumda bir düzenek kurulur. Köydeki kadınlar tıpkı üzüm ezer gibi domatesleri ezerler.
Domatesin suyu çıktıktan sonra bakır kazanlara doldururlar. Kıvamın koyulaşması için meşe ağacı odunu kullanılır. Domatesin suyu istenen koyu kıvama geldikten sonra tuz eklenir. Ardından kurutulması için güneşin altına serilir. Serilen domatesler macun kıvamına geldikten ve koyu kırmızı rengini aldıktan sonra salça hâline gelmiş olur.
Düzenli bir şekilde domates salçası tüketildiğinde sarı nokta hastalığı önlenir. Göz sağlığına dikkat etmesi gereken kişiler salçayı deneyebilir. Uzmanlar tarafından A vitamininin saç sağlığına da iyi geldiği söylenir. Saçın kökünü beslediği, saça parlaklık verdiği ve doğal bakımını sağladığına dair bilgiler verilir.
A vitamini eksikliğinde saç dökülmeleri, saç derisinde kuruma ve kepek gibi sorunlar oluşur. Bütçenize uygun bir salça almayı düşündüğünüz zaman kalitesine de dikkat etmelisiniz. Eğer organik salça yerine fabrika ürünü alırsanız yararlı vitaminlerin hiçbir özelliğinden yararlanamazsınız. Çünkü kaynatma işleminde yararlı maddelerin etkisi kalmaz. Bu durumda salçayı sağlıklı bir şekilde tüketemezsiniz.
Saç derinizin sebum üretmesini istiyorsanız A vitamini içeren domates salçası kullanmanızda fayda var. Sebumun ne olduğunu bilmiyorsanız araştırma yaptığınızda saç derisinin nemlenmesini sağladığını öğrenebilirsiniz. Bunun yanı sıra saçınızın sağlıklı olmasını sağlar. Kalp – damar sağlığını korumak için de E vitamini ve beta-karoten deposu olan salçayı kullanabilirsiniz.
Aynı zamanda kemik sağlığını sağlamak ve kanseri önlemek amacıyla salçalar yemeklerde kullanılır. Yaz aylarında çıkan taze sebzeleri salça sayesinde sağlıklı bir şekilde kışın da tüketebilirsiniz. Salça çeşitleri üretildiği yöreye göre farklılık gösterir. Geçmişten günümüze domates salçaları fabrikalar tarafından da üretilmeye devam etmiştir. Fakat sağlıklı olmasını istiyorsanız ev yapımı salçaları tüketmelisiniz.
Salçalar yemeklere lezzet ve renk verir. Salçalar arasından en çok tercih edileni salçadır. Bunun yanı sıra yemeklerde biber salçası da tercih edilir. Salça hakkında gerekli bilgileri öğrendiğiniz zaman kullanırken daha bilinçli olursunuz ve zorlanmazsınız. Domatesi kış mevsiminde de lezzetli bir şekilde tüketmek istiyorsanız yemeklerinize domates salçası katabilirsiniz.
Ana yemeklerinizde kullandığınız zaman salçanın lezzetini ve rengini fark edeceksiniz. Kaynatma yöntemiyle yapılanından ziyade organik, güneşte altında kurutularak yapılan salça kullanırsanız aradaki farkı daha iyi anlarsınız. Çünkü organik salçalarda sebzeler tatlarını korur, içerisinde herhangi bir tatlandırıcı ve koruyucu madde bulunmaz.
Fabrikada üretilen salçaları alırsanız genelde konserve veya cam kavanoz içerisinde ambalajlanan ürünleri almış oluyorsunuz. Ağzı kapalı kavanoz ve konservelerde gönül rahatlığıyla saklanabilir. Serin bir ortamda ve güneş ışığı almayacak şekilde sakladığınız zaman salça bozulmaz. Ev yapımı olmayan salçaların raf ömrü uzundur. Çünkü hemen bozulmaması için koruyucu maddeler kullanılır.
Organik salçanın bozulduğunu görüntüsüne bakarak anlamak mümkün değildir. Küf görünümü olsa da bu bozulduğu anlamına gelmez. Küfleri temizledikten sonra kokusunda ve tadında sorun yoksa kullanabilirsiniz. Fakat kokusunu ve tadını kontrol etmeden kullanırsanız bozulan salçayı tüketme riskini göze almış olursunuz. Bu sebeple salçasının sadece görüntüsüne bakarak bozulduğunu anlamak mümkün değildir.
Üretim koşullarına bağlı olarak sıcak ve soğuk olmak üzere iki çeşide ayrılır. Sıcak işlemeyle üretilen domates salçası, elde edilen pürenin pişirilmesiyle yapılıyor. Soğuk işleme yöntemiyle yapılan salça da püre çiğ olur. Pürenin pişmiş ya da çiğ olması yemeğin tadında herhangi bir değişiklik oluşturmaz.
Üretim koşulları sayesinde her mevsim kullanılabilen bir salça türüdür. Domatesin kullanılabildiği her yemeğe salça katılabilir. Lezzetin yanı sıra yemeklere renk de katar. Salçalar insan sağlığını olumlu etkiler. Göz, ağız ve diş, saç, cilt gibi sağlık açısından önemli olan bölgelerde salçasının olumlu etkileri oldukça fazladır.
Hangi yöreden alırsanız alın uygun koşullarda üretilmediği müddetçe beklediğiniz lezzeti bulamazsınız. Domatesin birtakım özelliklere sahip olması gerektiğini bilerek salça siparişi vermelisiniz. Domates taze ve sağlam olmalıdır. Olgunlaşmayan domatesler salça yapımı için uygun değildir. Fakat domateslerin çürümemiş olmasına da salçanın yapımında dikkat edilmelidir.
Domateslerin üzerinde siyah leke varsa salça yapmaya uygun değil demektir. Salça yaparken domatesin olgunlaşmasının yanı sıra türü de büyük önem taşır. Pratik bir şekilde salça yapılabilmesi için etli ve küçük domateslerin tercih edilmesi daha doğru olacaktır. Ev yapımı salça üretiminde bu tarz detaylar büyük önem taşır.
Domatesin faydaları herkes tarafından bilinir. Kış aylarında da bu faydalardan yararlanmak için domates salçası kullanmanızda herhangi bir sakınca yoktur. Bunun için domatesin püresi, salçası, kurutması ve sosu sofralardan eksik edilmez. Salça, yemekler için lezzetli bir aperatiftir. Ayrıca uzun süre saklanabilen bir özelliğe sahip olduğu kolaylıkla söylenebilir.
Günümüzde birçok fabrika salça üreterek marketlerde satılmasını sağlamıştır. Ev yapımı salça alamayan kişiler marketlerdeki salçaları tüketmeyi tercih eder. Fakat salçada bulunan faydalı vitaminler fabrika ürünlerinde yoktur.
Ev yapımı salçalarda domatesin içindeki vitaminlerin hiçbiri etkisini kaybetmez. Çünkü bu salçaların yapımında domatesler güneşin altında doğal yollarla kurutulur. Bu sayede salçalar, saç, cilt ve ağız sağlığı gibi birçok konuda fayda sağlar.
Eskiden günümüzdeki kadar hızlı bir şekilde beslenme alışkanlığı yoktu. Kahvaltılarda salçalar ekmeklere sürülerek yenirdi. Şimdiyse ekmeğin üstüne sürmenin yanı sıra yemeklere katılarak lezzet ve renk verilir. Söz konusu ev yapımı salçalar olduğu zaman domatesin içerisinde bulunan mineral ve vitaminler aynen kalır.
Son dönemlerde insanlar fiyat araştırması yapmadan ev yapımı salça almıyor. Çünkü maliyet arttıkça doğal olarak ev yapımı salçaların fiyatlarında da artış görülür. Domates üretiminde harcanılan paranın fazla olması alıcıların bütçesini aşmasına sebep olmuştur. Eğer güvenilir yerlerden salça bulduysanız bütçenizi aşmayacak seçenekleri değerlendirmek fiyat konusunda da sizi memnun edecektir.
Salçada kullanılan domatesin hangi yörede ve toprakta yetiştiğine, nasıl bir yöntemle kurutulduğuna ve salçanın tazeliğine, kalitesine dikkat etmelisiniz. Her toprakta yetişen domatesin verimli, lezzetli ve kaliteli olduğunu söylemek doğru değildir. Birçok fabrika ev yapımı salça ürettiğini iddia etse de bu bilgi tam anlamıyla doğru değildir.
Kaynatma yöntemiyle kurutularak yapılan domates salçaları fabrika ürünü olur. Bu ürünlerin saklama ömrü fazladır. Çünkü yapım aşamasında koruyucu madde kullanılır. Güneş altında kurutularak yapılan salçaların saklama ömrü o kadar uzun değildir. İçerisinde koruyucu madde ya da herhangi bir kimyasal olmadığı için saklama koşullarına dikkat edilmesi gerekir.
Domates salçaları verimli topraklardan toplanan taze domateslerden yapılır. Yapılış şekilleri birden fazladır. Genel olarak domatesler güneş altında ya da kaynatma usulüyle kurutulur. Güneş altında kurutmak için toplanan domatesler salça yapımına hazır hâle getirildikten sonra güneşin altına serilir ve kendi hâlinde doğal yollarla kuruması beklenir. Kaynatma usulünde domatesler kaynatılarak kurutulma işlemi yapılır.
Kaynatma yöntemini uygulayanlar fabrikalardır. Fabrikada yapılan domates salçalarının içerisindeki yararlı maddeler özelliğini yitirir. Güneşin altında yapılan salçalar doğal yollarla üretildiği için yararlı maddelerin özelliğini yitirdiğini söylemek doğru olmayacaktır. Ayrıca bu salçalardan domatesin tadını açık bir şekilde damağınızda hissedebilirsiniz. Damak zevkinize uygun salça yapan yöreden sipariş verdiğiniz zaman salçadan memnun kalırsınız.
Salçanın kullanılma amacı birden fazladır. İlk olarak yaz aylarında taze bir şekilde tüketilen domateslerin kış mevsiminde de tüketilmesi amaçlanır. Organik salça aldığınız müddetçe bu amaç uygulanabilir. Fakat fabrika koşullarında yapılan bir salçayı tükettiğiniz zaman taze domatesin faydalarından yararlanmanız mümkün değildir. Bu sebeple ev yapımı salça tüketmeye çaba gösterin.
Domates salçasının bir başka kullanılma sebebi yemeklere lezzet ve renk vermektir. Ev yapımı salçalar rengini ve domatesin kendi aromasını korur. Çünkü içerisinde herhangi bir kimyasal madde ve koruyucu bulunmaz. Fakat fabrika koşullarında üretilen salçalarda böyle bir özellik bulunduğunu söylemek yanlıştır. İçerisine katılan kimyasallar sebebiyle taze domates faydasını ve lezzetini yitirir.
Türk yemeklerin hemen hemen bütün yemeklerde domates salçası kullanılır. Fakat salçanın çoğunlukla sulu yemeklerde kullanıldığını söylemek mümkündür. Kimileri bunun haricinde yemeklere sos yapmak için de kullanır. Söz konusu ev yapımı salça olduğu zaman damak zevkinize uyacağını düşündüğünüz her yemeğin içine katabilirsiniz.
Bazen yemeğe salça konulmak istendiği zaman farkında olmadan fazla katmış olabilirsiniz. Böyle bir durumda sodyum içerikli karbonat ya da bilinen adıyla içme sodası katarak yemeği normal kıvama çevirebilirsiniz. Sodayı kattıktan sonra yemeği süzgeçten geçirip üstüne kaynar su tutmalısınız. Bunu yaptıktan sonra yemeği tencere boşaltıp yapmaya devam edebilirsiniz.
Ev yapımı salçayı yemeklerinize kattığınız zaman büyük bir faydası olur. Özellikle A ve C vitamini, likopen içermesi sebebiyle ev yapımı salçalar mutfaklardan eksik olmaz. Kimileri marketlerdeki salçaların da aynı özelliğe sahip olduğunu düşünür. Fakat marketlerden alınan salçaların içinde kimyasal bulunduğu için sözü edilen faydalardan yararlanamazsınız. Kaynatma yöntemiyle yapıldıkları için domates özelliklerini yitirir.
Uzun süre kullanmak istiyorsanız uygun koşullarda saklamanız gerekiyor. Marketlerden alınan ambalajlı salçalar hemen küflenme özelliğine sahiptir. Bu sebeple salçaları ağzını kapatarak cam kavanozlarda ya da konservelerde saklayabilirsiniz. Salçaları güneş ışığına maruz bir ortamda bırakmak doğru bir davranış olmayacaktır.
Güneş ışığına maruz kalmayan ortamın aynı zamanda serin olması gerekiyor. Ev yapımı salçaların küflenme sorunu olmaz. Fakat onun için de uygun bir ortam oluşturmanız şarttır. Çünkü bozulan salçayı görüntüsünden anlamanız mümkün değildir. Ev yapımı salçanın bozulduğunu anlamak için ilk olarak kokusuna bakmalısınız. Eğer sadece görüntüsüne bakarsanız yanılma ihtimaliniz yüksek olur.
Kokusundan pek anlamadığınız durumlarda salçanın tadına bakın. Eğer domates ya da biber salçası ekşimişse bozulduğu anlamına gelir. Bozulmuş salçayı yemeklerinize katmanız ve tüketmeniz sağlığınız açısından doğru olmayacaktır. Ev yapımı salçalarda koruyucu madde olmadığı için daha fazla dikkat etmeniz gerekiyor. Dikkatli olduğunuz müddetçe kullandığınız domates salçası yemeklerinize lezzet ve renk katacaktır.